Prof. dr hab. Iwona Węgrzyn

Jej zainteresowania naukowe koncentrują się wokół problematyki związków literatury i historii oraz postrzeganych na tym tle zagadnień zbiorowej świadomości Polaków XIX wieku. Badania te obejmują zarówno literaturę piękną, jak  krytykę literacką, biografistykę i pamiętnikarstwo. Wędrując, wzorem swego nauczyciela i mistrza Franciszka Ziejki, po zapomnianych ścieżkach dziewiętnastowiecznej literatury polskiej przypomina postaci i dzieła twórców związanych z koterią petersburską (Henryk Rzewuski, Ludwik Sztyrmer, Jan Barszczewski), pisarzy i myślicieli nurtu konserwatywnego (Julian Klaczko, Lucjan Siemieński, Józef Ignacy Kraszewski) oraz niedocenionych autorek tamtego stulecia (Ewa Felińska, Zofia Węgierska, Maria Sadowska).

Autorka książek Polskie piekło. Literackie biografie zdrajców targowickich: Stanisława Szczęsnego Potockiego, Franciszka Ksawerego Branickiego i Seweryna Rzewuskiego (Kraków 2005), W świecie powieści Henryka Rzewuskiego (Kraków 2012), Wyczerpana tradycja. Szkice o literaturze polskiej XIX wieku (Warszawa 2021). Przygotowała edycje: Julian Klaczko, Rozprawy i szkice (Kraków 2005), Henryk Rzewuski, Nie-bajki i inne opowieści szlacheckie (Kraków 2011), Michał Grabowski, Stanica hulajpolska. Ukraińskie opowieści (Kraków 2016), B. Prus, Kroniki, Lublin 2017, t. I-V.

Autorka artykułów i szkiców:

Wartość pamięci. „Noce bezsenne" w kręgu pamiętnikarskich form twórczości J. I. Kraszewskiego, w: Europejskość i rodzimość. Horyzonty twórczości J. I. Kraszewskiego, pod red. W. Ratajczaka i T. Sobieraja, Poznań 2006;

W kręgu redakcji „Wiadomości Polskich". Ludzie i tematy. Rekonesans badawczy, w: Emigranci, wygnańcy, wychodźcy... „Kolokwia Krakowskie", pod red. I. Węgrzyn, G. Zająca, Kraków 2007;

Wilno Józefa Ignacego Kraszewskiego – miasto snów, wspomnień i historii, w: „Acta Litterara Comparativa". Vilnius: Cultural and Litterary Reflection, 4/2009, Vilniaus Pedagoginio Universiteto Leidykla 2009;

„Pantofel. Historia mojego kuzyna" Ludwika Sztyrmera. Wariacje na temat małej biografii i wielkiej biblioteki, w: „Wiek XIX. Rocznik Towarzystwa Literackiego im. A. Mickiewicza" Rok II (XLIV) Warszawa 2009;

„Polska i Moskwa". Zesłańcze zapiski Apolla Korzeniowskiego. „Perspektywy kultury". Pismo Instytutu Kulturoznawstwa Wyższej Szkoły Filozoficzno-Pedagogicznej „Ignatianum" w Krakowie, 3/ (2/2010);

Maria Konopnicka – kłopoty z biografią, w: Czytanie Konopnickiej, red. O. Płaszczewska, Kraków 2011;

(1831-1863) Dwaj Juliusze Lucjana Siemieńskiego. Zapomniana opowieść o polskich powstaniach, w: Kraków i Galicja wobec przemian cywilizacyjnych 1866-1914. Studia i szkice, red. K. Fiołek, M. Stala, Kraków 2011;

Jak zdobyć męża? Herkulesowe prace romantycznych panien na wydaniu, w: Prace Herkulesa – człowiek wobec wyzwań, prób i przeciwności, pod red. M. Cieśli-Korytowskiej i O. Płaszczewskiej, Kraków 2012.

Konserwatysta wobec wyzwań nowoczesnego rynku prasowego. “Dziennik Warszawski” Henryka Rzewuskiego, w: Romantyzm warszawski 1815-1864, pod red. O. Krysowskiego, Warszawa 2016;

Smutne humoreski Marii z Brzezinów Sadowskiej. O niedocenionym gatunku I zapomnianej pisarce, “Pamiętnik Literacki” 2016, z. 3;

Krakowskie albumy Józefa Kremera, w: Józef Kremer (1806-1875). Studia I materiały, pod red. U. Bęczkowskiej, R. Kasperowicza, J. Maja, Kraków 2016;

Zosia I Zonia. Józef Ignacy Kraszewski I zaplątana w literaturę historia Zofii Klimańskiej, w: Poetyka losu I historii. Profesorowi Tadeuszowi Budrewiczowi w sześćdziesiątą piątą rocznicę urodzin, pod red. K. Gajdy, R. Stachury-Lupy, K. Wądolny-Tatar, Kraków 2017;

Antonina Domańska - szkic do portretu, “Wiek XIX” 2018;

Jakub vs. Jakób. Szela – powroty Upiora, “Ruch Literacki” 2021, z. 2


Ponadto autorka haseł biograficznych i problemowych w tomie Kultura pogranicza wschodniego. Zarys encyklopedyczny, red. T. Budrewicz, T. Bujnicki i J.S. Ossowski, Warszawa 2011 oraz w Słowniku polskiej krytyki literackiej (1764-1918), Toruń-Warszawa 2016.

 

e-mail: iwona.wegrzyn@uj.edu.pl